Ruszyła Rosebank

Projekty reaktywacji nieczynnych destylarni, którymi tak się ekscytowaliśmy, kiedy zostały ogłoszone kilka lat temu, stopniowo przybierają formę działających zakładów. Po ponownym uruchomieniu Brory w maju 2021, znacznych opóźnieniach spowodowanych pandemią, przyszedł czas na Rosebank.

Data 18 lipca 2023 zapisana zostanie w historii tej często niedocenianej wytwórni whisky jako dzień, w którym dokonano napełnienia pierwszej beczki po ponad 30 latach przestoju. Beczka numer 001 trafiła właśnie do magazynu i rozpoczął się długoletni proces maturacji. Wspomniana beczka to refill po burbonie, czyli 200 litrów destylatu, który z czasem stanie się Rosebank Single Malt Whisky.

Rosebank położona jest w miejscowości Falkirk, w regionie Lowlands. Plany jej ponownego uruchomienia ujawnione zostały w 2017 roku. Wówczas to firma Ian Macleod Distillers kupiła nieczynny zakład od koncernu Diageo i przystąpiła do przygotowania szczegółowych planów reaktywacji destylarni. Prace rozpoczęły się w 2019 roku, jednak w związku z sytuacją związaną z pandemią Covid-19 wszelkie plany musiały ulec zmianie, a terminy przesunięciu.

Odzyskano oryginalne plany przestrzeni produkcyjnej i rysunki alembików. Pozwoliło to na precyzyjne odtworzenie wyposażenia destylarni, w tym instalację trzech alembików do tradycyjnej w Lowlands trzykrotnej destylacji, oraz skraplaczy wężownicowych, dzięki którym lekki spirytus opuszczający aparaty destylacyjne otrzymuje nieco więcej ciała, zyskuje na wadze.

Jako jedna z destylarni w Lowlands, Rosebank od samego początku swego istnienia korzystała na specjalnych przepisach podatkowych, faworyzujących produkcję whisky w tym regionie. Z tego względu jej oryginalni właściciele nie musieli czekać do uchwalenia Excise Act z 1823 roku, a mogli zalegalizować swoją działalność już w 1817.

Destylarnia weszła w skład Distillers Company Limited w 1925 roku i pozostała w rękach tego samego właściciela - przekształcającego się z czasem w United Distillers, wreszcie Diageo - do chwili zamknięcia w 1993 roku i sprzedaży na rzecz Ian Macleod Distillers w 2017. Mówi się, że kiedy podejmowano decyzję o jej zamknięciu, była poważną kandydatką do dołączenia do historycznej już grupy Classic Malts of Scotland, promowanych wówczas przez United Distillers (później Diageo). Czynnikiem skazującym Rosebank na wieloletni niebyt był opłakany stan zamkniętego w tamtym czasie kanału Forth and Clyde, nad którym znajduje się destylarnia, a co za tym idzie mała atrakcyjność turystyczna. Wówczas wygrała Glenkinchie. Obecnie sytuacja w Falkirk jest zgoła inna - kanał Forth and Clyde znowu tętni życiem, a okolica przyciąga rzesze turystów dzięki ogromnej liczbie atrakcji. Słynne Kelpies, niezwykła śluza Falkirk Wheel, pałac Linlithgow, czy znajdujące się nieopodal miasteczko Stirling z monumentalnym zamkiem, pomnikiem Williama Wallace’a, czy polem bitwy pod Bannockburn, wreszcie bezpośrednia bliskość Edynburga i Glasgow - wszystko to sprawia, że plany uruchomienia Visitor Centre w Rosebank w przyszłym roku i przyjmowania około 50 tysięcy gości rocznie wydają się realistyczne, jeśli nie niedoszacowane. Szkocja od co najmniej dekady przeżywa okres ogromnego zainteresowania wśród turystów z całego świata, a szkocki przemysł gorzelniczy powoli przekształca się - jak mawiają złośliwcy - w przemysł gorzelniczo-turystyczny.

W aktualnej ofercie Domu Whisky Online znaleźć można kilkanaście edycji whisky z Rosebank, butelkowanych w okresie, kiedy destylarnia nie była czynna, w tym rzadkie i kolekcjonerskie butelki pochodzące od aktualnego jej właściciela, firmy Ian Macleod Distillers (informacja aktualna w chwili przygotowywania materiału). Zapraszamy do odwiedzin.


[19.07.2023 / zdjęcie: Ian Macleod Distillers]