Speyburn
23/04/2015
Speyburn w pigułce:
rok założenia: 1897
właściciel: Inver House Distillers (International Beverage Holdings)
region: Speyside
status: aktywna
wydajność: 4.200.000 litrów
kadzie fermentacyjne: 4 z daglezji, 15 ze stali nierdzewnej
alembiki: 3
źródło wody: potok Birchfield Burn
zwiedzanie: nie
położenie: 57° 32’ 11” N 03° 12’ 56” W
GPS: 57.536389, -3.215556
adres: Rothes, Aberlour, Morayshire AB38 7AG
tel. 01340 831213
Speyburn [SPEJ-bern] Zaprojektowana przez Charlesa Doiga destylarnia Speyburn położona jest niezwykle malowniczo w dolinie tuż przed wjazdem do miejscowości Rothes od strony Elgin. W lecie, kiedy otaczające ją drzewa pokryte są liśćmi, znad morza zieleni wystaje jedynie charakterystyczna pagoda, fragment dachu i wysoki komin. W Rothes ponadto funkcjonują jeszcze trzy destylarnie – Glen Grant, Glenrothes i Glen Spey – jednak położone są one zdecydowanie mniej malowniczo.
Historia Speyburn sięga końca XIX wieku, kiedy to na fali zwiększonego zainteresowania whisky szkocką wybudowano cały szereg nowych gorzelni. Otwarta w 1897 roku Speyburn była jedną z czterdziestu uruchomionych tylko w ostatniej dekadzie XIX wieku. I jak każda z nich, swój żywot rozpoczęła od zmagania się z nagłym kryzysem wywołanym spekulacjami i upadkiem firmy braci Pattisonów. Innymi słowy, nie był to łatwy start. Pierwszym menedżerem Speyburn był niejaki John Smith, który piastował to stanowisko przez 31 lat. Musiał być dobry w tym, co robił, jeśli udało mu się przeprowadzić zakład przez ten trudny okres. Dwa lata po jego odejściu, w 1930 roku, produkcję whisky w Speyburn wstrzymano na cztery lata.
Zanim jeszcze nadszedł kryzys wywołany przez braci Pattison, właściciele Speyburn za wszelką cenę chcieli wygrać inną konkurencję – walkę z czasem. Rok 1897 był rokiem diamentowego jubileuszu królowej Victorii. Destylarnia musiał zostać uruchomiona jeszcze w tym roku, by mogła poszczycić się beczkami z oznaczeniem jubileuszowej daty. Udało się to o włos – w ostatnim tygodniu grudnia przeprowadzono pierwszą destylację. Budowa nie była jeszcze ukończona, w budynkach nie było okien, a pracownicy ubrani byli w ciepłe płaszcze. Szkocka zima potrafi być ostra. Mimo nieludzkich starań w 1897 roku udało się napełnić tylko jedną beczkę.
Charles Doig, architekt któremu szkocki przemysł gorzelniczy zawdzięcza dachy w kształcie pagody wieńczące budynki suszarni słodu, zastosował w Speyburn jeszcze jedno nowatorskie rozwiązanie. Właśnie tutaj po raz pierwszy w Szkocji zastosowano słodownię bębnową – system wytwarzania słodu jęczmiennego bez porównania bardziej wydajny i mniej pracochłonny niż w przypadku tradycyjnych podłóg do słodowania, a przy tym zajmujący bez porównania mniej miejsca. Słodowanie w bębnach z powodzeniem prowadzone jest do dziś, na przykład w ogromnej słodowni w Port Ellen na wyspie Islay. Słodownia zaprzestała działalności dopiero w 1968 roku, kiedy to większość szkockich destylarni przestawiało się na zewnętrzne zaopatrzenie w słód w wyspecjalizowanych słodowniach.
Destylarnia po raz pierwszy zmieniła właściciela w 1916 roku, kiedy to została sprzedana nie komu innemu, a Distillers Company Limited (DCL). W ogromnej większości podobnych przypadków taka zmiana była ostatnią do tej pory zmianą właścicielską, a dla kilkudziesięciu szkockich gorzelni skończyła się zamknięciem w latach osiemdziesiątych XX wieku. W przypadku Speyburn stało się jednak inaczej. W 1991 roku destylarnię kupiła spółka Inver House Distillers, a wraz z nią przeszła na własność najpierw Pacific Spirits w 2001, a potem International Beverage Holdings w 2006 roku.
Na przełomie lat 2014-15 destylarnia przeszła zakrojoną na szeroką skalę renowację i rozbudowę. Kosztem 4 milionów funtów zainstalowano nową kadź zacierną i aż 15 nowych kadzi fermentacyjnych ze stali nierdzewnej. Na potrzeby tej rozbudowy trzeba było zamknąć jeden z dwóch funkcjonujących tu tradycyjnych magazynów typu dunnage i w nim zainstalować nowe kadzie fermentacyjne. Istniejący alembik pierwszej destylacji (wash still) został przerobiony na alembik drugiej destylacji (spirit still), oraz zainstalowany zupełnie nowy, ogromnych rozmiarów alembik pierwszej destylacji (wash still). Opuszczający alembiki drugiej destylacji alkohol skraplany jest w tradycyjnych miedzianych wężownicach. Rezultatem całej przebudowy było zwiększenie wydajności zakładu z dwóch do ponad czterech milionów litrów czystego alkoholu rocznie.
Whisky ze Speyburn jest stosunkowo mało znana w Europie, jednak w Stanach Zjednoczonych od wielu lat znajduje się ona w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedających się single malts. Podstawowa oferta destylarni obejmuje wersję 10-letnią oraz Speyburn Bradan Orach bez deklaracji wieku, głównie na rynek amerykański. Istnieją bardzo nieliczne edycje specjalne i rocznikowe, jak na przykład Speyburn 1975 PX sherry single cask, wypuszczona w roku 2013 specjalnie dla członków internetowego klubu wielbicieli Speyburn, zwanego Clan Speyburn, utworzonego w 2012 roku. Zdecydowanie szerszą ofertę Speyburn znaleźć można wśród edycji firmowanych przez niezależnych dystrybutorów.
rok założenia: 1897
właściciel: Inver House Distillers (International Beverage Holdings)
region: Speyside
status: aktywna
wydajność: 4.200.000 litrów
kadzie fermentacyjne: 4 z daglezji, 15 ze stali nierdzewnej
alembiki: 3
źródło wody: potok Birchfield Burn
zwiedzanie: nie
położenie: 57° 32’ 11” N 03° 12’ 56” W
GPS: 57.536389, -3.215556
adres: Rothes, Aberlour, Morayshire AB38 7AG
tel. 01340 831213
Speyburn [SPEJ-bern] Zaprojektowana przez Charlesa Doiga destylarnia Speyburn położona jest niezwykle malowniczo w dolinie tuż przed wjazdem do miejscowości Rothes od strony Elgin. W lecie, kiedy otaczające ją drzewa pokryte są liśćmi, znad morza zieleni wystaje jedynie charakterystyczna pagoda, fragment dachu i wysoki komin. W Rothes ponadto funkcjonują jeszcze trzy destylarnie – Glen Grant, Glenrothes i Glen Spey – jednak położone są one zdecydowanie mniej malowniczo.
Historia Speyburn sięga końca XIX wieku, kiedy to na fali zwiększonego zainteresowania whisky szkocką wybudowano cały szereg nowych gorzelni. Otwarta w 1897 roku Speyburn była jedną z czterdziestu uruchomionych tylko w ostatniej dekadzie XIX wieku. I jak każda z nich, swój żywot rozpoczęła od zmagania się z nagłym kryzysem wywołanym spekulacjami i upadkiem firmy braci Pattisonów. Innymi słowy, nie był to łatwy start. Pierwszym menedżerem Speyburn był niejaki John Smith, który piastował to stanowisko przez 31 lat. Musiał być dobry w tym, co robił, jeśli udało mu się przeprowadzić zakład przez ten trudny okres. Dwa lata po jego odejściu, w 1930 roku, produkcję whisky w Speyburn wstrzymano na cztery lata.
Zanim jeszcze nadszedł kryzys wywołany przez braci Pattison, właściciele Speyburn za wszelką cenę chcieli wygrać inną konkurencję – walkę z czasem. Rok 1897 był rokiem diamentowego jubileuszu królowej Victorii. Destylarnia musiał zostać uruchomiona jeszcze w tym roku, by mogła poszczycić się beczkami z oznaczeniem jubileuszowej daty. Udało się to o włos – w ostatnim tygodniu grudnia przeprowadzono pierwszą destylację. Budowa nie była jeszcze ukończona, w budynkach nie było okien, a pracownicy ubrani byli w ciepłe płaszcze. Szkocka zima potrafi być ostra. Mimo nieludzkich starań w 1897 roku udało się napełnić tylko jedną beczkę.
Charles Doig, architekt któremu szkocki przemysł gorzelniczy zawdzięcza dachy w kształcie pagody wieńczące budynki suszarni słodu, zastosował w Speyburn jeszcze jedno nowatorskie rozwiązanie. Właśnie tutaj po raz pierwszy w Szkocji zastosowano słodownię bębnową – system wytwarzania słodu jęczmiennego bez porównania bardziej wydajny i mniej pracochłonny niż w przypadku tradycyjnych podłóg do słodowania, a przy tym zajmujący bez porównania mniej miejsca. Słodowanie w bębnach z powodzeniem prowadzone jest do dziś, na przykład w ogromnej słodowni w Port Ellen na wyspie Islay. Słodownia zaprzestała działalności dopiero w 1968 roku, kiedy to większość szkockich destylarni przestawiało się na zewnętrzne zaopatrzenie w słód w wyspecjalizowanych słodowniach.
Destylarnia po raz pierwszy zmieniła właściciela w 1916 roku, kiedy to została sprzedana nie komu innemu, a Distillers Company Limited (DCL). W ogromnej większości podobnych przypadków taka zmiana była ostatnią do tej pory zmianą właścicielską, a dla kilkudziesięciu szkockich gorzelni skończyła się zamknięciem w latach osiemdziesiątych XX wieku. W przypadku Speyburn stało się jednak inaczej. W 1991 roku destylarnię kupiła spółka Inver House Distillers, a wraz z nią przeszła na własność najpierw Pacific Spirits w 2001, a potem International Beverage Holdings w 2006 roku.
Na przełomie lat 2014-15 destylarnia przeszła zakrojoną na szeroką skalę renowację i rozbudowę. Kosztem 4 milionów funtów zainstalowano nową kadź zacierną i aż 15 nowych kadzi fermentacyjnych ze stali nierdzewnej. Na potrzeby tej rozbudowy trzeba było zamknąć jeden z dwóch funkcjonujących tu tradycyjnych magazynów typu dunnage i w nim zainstalować nowe kadzie fermentacyjne. Istniejący alembik pierwszej destylacji (wash still) został przerobiony na alembik drugiej destylacji (spirit still), oraz zainstalowany zupełnie nowy, ogromnych rozmiarów alembik pierwszej destylacji (wash still). Opuszczający alembiki drugiej destylacji alkohol skraplany jest w tradycyjnych miedzianych wężownicach. Rezultatem całej przebudowy było zwiększenie wydajności zakładu z dwóch do ponad czterech milionów litrów czystego alkoholu rocznie.
Whisky ze Speyburn jest stosunkowo mało znana w Europie, jednak w Stanach Zjednoczonych od wielu lat znajduje się ona w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedających się single malts. Podstawowa oferta destylarni obejmuje wersję 10-letnią oraz Speyburn Bradan Orach bez deklaracji wieku, głównie na rynek amerykański. Istnieją bardzo nieliczne edycje specjalne i rocznikowe, jak na przykład Speyburn 1975 PX sherry single cask, wypuszczona w roku 2013 specjalnie dla członków internetowego klubu wielbicieli Speyburn, zwanego Clan Speyburn, utworzonego w 2012 roku. Zdecydowanie szerszą ofertę Speyburn znaleźć można wśród edycji firmowanych przez niezależnych dystrybutorów.
Pokaż więcej wpisów z
Kwiecień 2015
