Oban

Oban w pigułce:

rok założenia: 1794
właściciel: Diageo
region: Highlands
status: aktywna
wydajność: 870.000 litrów
kadzie fermentacyjne: 4 z modrzewia
alembiki: 2
źródło wody: Loch Gleann a’Bhearraidh
zwiedzanie: tak
położenie: 56° 24’ 53.5” N 05° 28’ 20” W
GPS: 56.414861, -5.472222
adres: Stafford Street, Oban, Argyll PA34 5NH
tel. 01631 572004


Oban
[OU-ban]

Z punktu widzenia możliwości rozwoju destylarni, Oban nie mogła znaleźć dla siebie gorszej lokalizacji. Wciśnięta pomiędzy budynki w samym centrum miasta i przyciśnięta do stoku górującego nad miejscowością wzgórza, nie ma gdzie się rozbudować, choćby jej właściciele nie wiem jak się starali.

Założona w 1794 roku destylarnia wzięła nazwę od miasteczka, w którym się znajduje – portowej i rybackiej osady położonej na zachodnim wybrzeżu Szkocji, dokładnie naprzeciwko wyspy Mull, z którą ma regularnie połączenie promowe. Tych połączeń jest tu zdecydowanie więcej. Z Oban można dostać się bezpośrednio nawet na Hebrydy Zewnętrzne (połączenia z Lochboisdale na South Uist i z Castlebay na Barra), nie wspominając o Lismore, Colonsay czy Coll. Na najbliższą Kerrerę można właściwie nawet wpław dopłynąć. Dwa razy w tygodniu wypływają stąd również promy do Port Askaig na Islay – warte polecenia, gdyż oferują niespotykane w innych warunkach widoki na destylarnie Bunnahabhain i Caol Ila.

Destylarnia założona została przez braci Johna i Hugh Stevensonów i pozostała ona w rękach rodziny do 1866 roku. Prawdę powiedziawszy, to historia miasteczka jako takiego jest ściśle związana z braćmi Stevenson, którym w gruncie rzeczy można przypisać niemały udział w jego budowie. W samym sercu miasteczka Stevensonowie zaprojektowali browar, który został zbudowany w 1793 roku. W następnym roku w budynkach browaru przeprowadzono pierwszą destylację, choć oficjalnie produkcja whisky zaczęła się tu w 1799. Aż trudno uwierzyć, że w samym środku miasteczka można było po kryjomu pędzić whisky przez całe sześć lat!

Wracając jednak do destylarni – po 1866 następują liczne zmiany właścicieli, aż wreszcie w 1925 roku destylarnia staje się częścią Distillers Company Limited (DCL), protoplasty dzisiejszego Diageo. Zanim jednak to nastąpiło, produkowana w Oban whisky stopniowo zyskiwała coraz większe uznanie. W transporcie surowców i gotowej whisky niezmiernie pomagał fakt, iż Oban z czasem stało się ruchliwym portem. Jednak prawdziwy rozwój zaczął się w 1888, kiedy to uruchomiono kolejowe połączenie z Glasgow.

W roku 1931 produkcja whisky w Oban zostaje wstrzymana i stan ten trwa do 1937, kiedy to produkcja zostaje wznowiona. W 1968 roku Oban zaprzestaje produkcji słodu jęczmiennego i jednocześnie rozpoczyna się tu gruntowna renowacja. Początkowo jednak DCL ogłosiło, że destylarnia zostanie zamknięta. Ostatecznie jednak podjęto decyzję o kontynuacji działalności i budowie nowej hali alembików. Destylarnia ruszyła na nowo w 1972 roku.

W 1979 roku Oban stała się jedną z pierwszych whisky butelkowanych, promowanych i sprzedawanych jako single malt whisky. Co prawda, ta kategoria dopiero miała się wykształcić, a na rynku już od 1963 roku dostępna była Glenfiddich Straight Malt, jednak decyzja o sprzedaży produktu jednej destylarni była decyzją odważną. Konsumenci dopiero musieli się nauczyć doceniać specyficzny smak i właściwości whisky słodowej. Tak czy inaczej, na rynku pojawiła się Oban 12yo.

Niecałe dziesięć lat później United Distillers, zachęcone sukcesami m.in. Oban i Cardhu, wypuszcza na rynek serię Classic Malts of Scotland, w skład której wchodzi m.in. Oban 14yo jako przedstawicielka zachodniej części Highlands. Jak się później okazało, Classic Malts odegrały ogromną rolę w propagowaniu whisky słodowej, a sukces pierwszych sześciu przełożył się bezpośrednio na popularność każdej z destylarni, w których były produkowane. W 1998 powtórzono sukces oryginalnej serii, wypuszczając na rynek wszystkie sześć w serii Distillers’ Edition. Były to whisky pochodzące z tych samych destylarni (Dalwhinnie, Oban, Talisker, Glenkinchie, Cragganmore i Lagavulin), jednak tym razem rocznikowe, poddane dodatkowemu dojrzewaniu w beczkach po innych trunkach. W przypadku Oban było to sherry montillo fino.

W chwili obecnej oferta podstawowa destylarni obejmuje Oban Little Bay, whisky bez deklaracji wieku, wypuszczoną na rynek w 2015, Oban 14yo, a także kolejne edycje Distillers’ Edition. Whisky z Oban wchodziła także w skład dorocznych edycji Special Releases, firmowanych przez Diageo. Ze względu na niewielką wydajność zakładu (pracują tutaj tylko dwa alembiki), Oban stosunkowo rzadko pojawia się w edycjach firmowanych przez niezależnych dystrybutorów.